XÓM - LÁ VÀM -CỐNG

XÓM - LÁ
VÀM -CỐNG

Ngã Năm đi xuống bến đò *(1)
Dọc theo kênh xáng Lấp Vò ngày xưa

Mặc dù trời nắng hay mưa
Mặc dù buổi sáng – buổi trưa – buổi chiều
Xóm Lá nhộn nhịp thật nhiều
Kẻ mua người bán - biết nhiêu bạn hàng !!!

Ngày xưa xóm thật rộn ràng.
Người bận phơi lá, kẻ đang trông trời.
Đàn ông phơi lá trong lề * (2)
Đàn bà đếm lá – bán về Thông Lưu *(3)

Xóm giờ tàn buổi chiều thu
Người mua thưa vắng buồn như chợ chiều
Ngày nay xóm thật tiêu điều
Hết thời tấp nập dập dìu người mua

Giờ là một kỷ niệm xưa
Ngồi buồn ghi lại..một thời xôn xao.
Lê Hoài Lê –Vàm Cống tháng 7/2016

*(1) ( Xóm Lá ngày xưa là một xóm nằm cạnh bến đò chính từ Vàm Cống qua xã Hòa An )
*(2) ( lề đường )
*(3) (Thông Lưu : là tên một xóm chằm nón thuộc xã Hòa An – Chợ Mới –An Giang )

XÓM LÁ VÀM CỐNG

Tại sao gọi là Xóm Lá ? –Cũng như bao xóm chùa, xóm chợ, xóm thớt, xóm cầu bắc, xóm chiếu….Ở miền Tây nầy nói chung, tên của XÓM được gắn liền với một nghề đặc trưng của xóm ( xóm lá, xóm thớt,xóm nơm.xóm chiếu… ), hoặc địa danh của xóm ( xóm chùa, xóm chợ… )
Xóm tôi có nghề buôn bán lá chằm nón nên có tên gọi là XÓM LÁ
Tôi sinh ra và sống ở Xóm Lá hơn 60 năm, tuổi thơ của tôi gắn liền với những buồn vui của Xóm,;Rất nhiều kỷ niệm xưa với bạn bè,với bà con xóm lá thân thương.... Kỷ niêm về xóm lá thường hiện ra trong những giấc mơ hoài niệm của mình.
Tuy gia đình tôi không buôn bán lá như tất cả bà con láng giềng ở trong xóm, nhưng mỗi thay đổi và thăng trầm của xóm, cũng in đậm trong ký ức của tôi . Nhớ lại những kỷ niệm xưa , nhớ lại những thằng bạn thân thiết đùa vui hằng hàng trong xóm, nhớ những lần “ đụng độ” giữa xóm lá và các xóm khác của các trẻ trâu thời mực tím…
- Giờ đây nhiều người con của Xóm Lá đã đi ra các tỉnh bạn và nước ngoài lập nghiệp, hoặc cũng có nhiều bạn đổi nghề và làm giàu ở tai địa phương nầy…
Xóm lá tại Vàm Cống bao gồm khoảng 50 hộ dân sống bằng nghề bán lá chằm nón, nằm trên một khúc cua cách Ngã Năm -Vàm Cống khoảng 300m nơi có đia danh là BẾN CÁ của thập niên 1950, phía dưới xóm lá là bến đò chính qua xã Hòa An ( Chợ Mới - An Giang ).Xóm lá kéo dài từ lò heo quay ÔNG BẢY đến nhà máy xây lúa Năm Thâu - giáp với xóm Nơm xưa ( xem bài Xóm Nơm ).
Thời kỳ phát đạt và hưng thịnh nhất của Xóm Lá là những năm cuối thập niên 60 đến giữa thập niên 80 (TK XX ).Lúc lá về không đủ bán cho bạn hàng, nhiều người ở xóm đã gom vốn ra rừng các tỉnh miền Đông, miền Trung mua lá về bán cho bạn hàng thật nhộn nhịp,
Mỗi ngày bình quân có 1 đến 2 chuyến lá chở từ rừng về,….Lúc nầy lá “hút” (không đủ bán ), bạn hàng không kịp đợi lá phơi khô, mua ngay khi lá còn tươi ( mới đốn trong rừng khoảng vài ngày trong thời gian thu gom và chuyên chở ). Mua về họ tiếp tục phơi và chằm nón. Nón chằm xong, được xếp thành từng chồng bán cho lái; Lái nón đem phân phối ở các tiệm bán nón lá ở miền quê và sau cùng đến với những bác nông dân ra đồng với chiếc nón lá bền, chắc mà giá bình dân
Nhớ lại những ngày đó,( thập niên 196x) …lá chở về, được phủ bạt trên những chiếc xe hàng ( xe tải ) hay trên mui xe khách … Những chiếc xe nầy đổ hàng hay đổ khách ở các bến xe thuộc tỉnh Kiên Giang, An Giang và Châu Đốc…Trước khi qua phà Vàm Cống, tranh thủ chở thêm lá trên mui xe hay trong thùng xe tải còn trống để kiếm thêm thu nhập.
Để cho kịp qua phà Vàm Cống, khi đến Ngã Năm, những chiếc xe nầy nhanh chóng thảy lá xuống, đổ đóng ngoài cây xăng cách xóm khoảng 400m… Thấy,mấy đứa bạn trong xóm chở lá ( bốc xếp ) có tiền rủng rỉnh, nên anh em tôi cũng hàn một chiếc xe đẩy, tham gia vào đội chở lá, kiếm tiền tiêu xài linh tinh …và đây cũng là nguồn kinh phí ngoài luồng khá hậu hỉnh, giúp anh em tôi mua thêm nhiều quyển truyện, nhiều đồ chơi …mà những bạn học khác trong lớp phải ước ao.
( còn tiếp )
Bàì 2: VUI BUỒN TRONG ĐỘI QUÂN ĐẨY XE LÁ.-CHUYẾN XE MA QUÁI.
Bai 3: TRÔNG TRỜI ĐOÁN NẮNG MƯA CỦA XÓM LÁ
Bài 4: NGUÔN GỐC HÌNH THÀNH XÓM LÁ Ở VÀM CỐNG.
Bài 5: NHỮNG MỐI TÌNH TỪ XÓM LÁ.

+13